Trong nhịp sống ngày càng hiện đại, bệnh tiểu đường – một căn bệnh rối loạn chuyển hóa đường huyết – đang trở nên phổ biến và âm thầm đe dọa sức khỏe của hàng triệu người. Điều đáng lo ngại là nhiều người chỉ phát hiện mình mắc bệnh khi các biến chứng đã bắt đầu xuất hiện. Vậy làm thế nào để nhận diện căn bệnh này từ sớm?
Dưới đây là 9 triệu chứng bệnh tiểu đường thường gặp, giúp bạn có thể chủ động kiểm tra tình trạng sức khỏe của mình trước khi mọi chuyện trở nên nghiêm trọng hơn.
Khái quát về bệnh tiểu đường
Trước khi đi sâu vào các biểu hiện cụ thể, cần hiểu sơ lược về căn bệnh này. Tiểu đường là tình trạng khi cơ thể không còn kiểm soát tốt lượng đường trong máu – nguyên nhân có thể đến từ việc thiếu hụt hoặc rối loạn hoạt động của một loại hormone giúp điều chỉnh glucose.
Điều này khiến đường tích tụ trong máu thay vì được chuyển hóa thành năng lượng, dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực cho cơ thể.
Có hai dạng phổ biến: dạng thứ nhất thường xuất hiện ở người trẻ do hệ miễn dịch tấn công vào tuyến sản xuất hormone; trong khi đó, dạng thứ hai liên quan mật thiết đến lối sống ít vận động và chế độ ăn không khoa học. Cả hai đều nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời.
9 triệu chứng bệnh tiểu đường cần biết
Khát nước một cách bất thường
Không phải chỉ vì trời nắng hay sau khi vận động mà bạn khát nước liên tục. Nếu bạn cảm thấy miệng luôn khô, phải uống nước liên tục dù không hoạt động mạnh, đó có thể là tín hiệu cơ thể đang “kêu cứu”. Khi lượng đường trong máu cao, cơ thể sẽ rút nước từ các mô để “pha loãng” máu, dẫn đến cảm giác khô miệng và khát dữ dội.
Tiểu tiện thường xuyên, đặc biệt là ban đêm
Đi tiểu nhiều lần trong ngày – và nhất là giữa đêm – có thể là do cơ thể đang cố gắng loại bỏ lượng đường dư thừa qua thận. Điều này khiến bạn mất ngủ, mệt mỏi vào sáng hôm sau và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày. Đừng vội cho rằng đó chỉ là do uống nước nhiều.
Mệt mỏi triền miên dù nghỉ ngơi đầy đủ
Nếu bạn thấy mình luôn trong trạng thái uể oải, không có năng lượng để làm việc hay sinh hoạt thường ngày, thì rất có thể cơ thể bạn đang “đói năng lượng” do không thể chuyển hóa đường thành nhiên liệu cho tế bào. Mức đường huyết cao không những không giúp cơ thể khỏe hơn mà còn làm bạn cảm thấy kiệt sức.
Sụt cân không rõ lý do
Việc giảm cân nhanh mà không có thay đổi nào trong chế độ ăn uống hay tập luyện là điều đáng lo. Khi không thể sử dụng glucose làm nhiên liệu, cơ thể bắt đầu phân giải mỡ và cơ để duy trì hoạt động, dẫn đến giảm cân bất thường. Đây là một dấu hiệu cần được chú ý, đặc biệt nếu bạn không có chủ đích giảm cân.
Luôn có cảm giác đói bụng
Bạn ăn đủ bữa, thậm chí ăn nhiều nhưng vẫn cảm thấy đói sau đó không lâu? Đó có thể là do tế bào không nhận đủ đường để tạo năng lượng, khiến não ra tín hiệu yêu cầu nạp thêm thức ăn. Nếu tình trạng này kéo dài kèm theo sụt cân thì nên kiểm tra sức khỏe ngay.
Vết thương chậm hồi phục
Bạn có nhận thấy rằng những vết xước nhỏ hay trầy da mất nhiều thời gian để lành lại? Khi lượng đường trong máu cao, hệ miễn dịch suy yếu và máu lưu thông kém, khiến quá trình tái tạo tế bào bị ảnh hưởng. Đây là một biểu hiện thường thấy nhưng hay bị bỏ qua.
Ngứa ngáy và khô da
Không chỉ là biểu hiện của thời tiết hanh khô, tình trạng da khô ráp và thường xuyên ngứa đặc biệt ở vùng tay, chân hoặc khu vực nhạy cảm có thể là do lượng đường cao ảnh hưởng đến độ ẩm tự nhiên của da và hệ tuần hoàn. Nhiều người lầm tưởng đây chỉ là dị ứng hoặc viêm da thông thường.
Mắt nhìn mờ hoặc khó tập trung
Tầm nhìn bị ảnh hưởng do sự thay đổi liên tục trong mức đường huyết. Khi mắt không thể điều chỉnh nhanh chóng theo sự biến đổi này, bạn có thể cảm thấy hình ảnh mờ nhòe, khó lấy nét hoặc nhìn đôi. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể dẫn đến tổn thương lâu dài cho thị lực.
Tê bì tay chân
Một trong những biểu hiện báo hiệu giai đoạn tiểu đường đã ảnh hưởng đến hệ thần kinh là cảm giác tê rần, châm chích hoặc như kiến bò ở các chi. Cảm giác này thường xuất hiện vào ban đêm hoặc sau khi ngồi yên quá lâu, và nếu kéo dài thì nguy cơ tổn thương dây thần kinh là rất cao.
Cách nhận biết triệu chứng bệnh tiểu đường sớm và phòng ngừa?
Việc chủ động phát hiện và điều chỉnh lối sống có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển tiểu đường. Dưới đây là một vài lời khuyên mang tính thực tiễn mà bạn có thể áp dụng trong cuộc sống hàng ngày.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Đặc biệt nếu trong gia đình có người mắc bệnh, hoặc bạn có dấu hiệu thừa cân, ít vận động, thì việc kiểm tra đường huyết định kỳ nên trở thành thói quen.
- Chú ý những thay đổi nhỏ: Đừng xem nhẹ những biểu hiện như mệt mỏi kéo dài, thường xuyên khát nước, hay thay đổi cân nặng không rõ nguyên nhân. Việc ghi chép lại những thay đổi trong cơ thể có thể giúp bạn và bác sĩ phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe.
- Xây dựng chế độ ăn hợp lý: Hạn chế tinh bột tinh luyện, đường và các món chiên rán. Thay vào đó, hãy tăng cường rau xanh, chất xơ và các loại ngũ cốc nguyên hạt. Chế độ ăn là nền tảng quan trọng giúp kiểm soát đường huyết.
- Tập thể dục đều đặn: Không cần phải vận động quá mức, chỉ cần mỗi ngày dành 30 phút đi bộ nhanh, đạp xe hoặc tập yoga cũng đủ giúp cơ thể duy trì sự nhạy cảm với hormone điều tiết đường.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm từ 5–10% trọng lượng cơ thể nếu đang ở mức thừa cân đã có thể cải thiện đáng kể tình trạng chuyển hóa đường.
- Hạn chế đồ uống ngọt: Các loại nước ngọt, trà sữa, nước có ga đều chứa hàm lượng đường rất cao. Thay vào đó, hãy uống nước lọc, nước ép rau củ tươi hoặc trà không đường.
Lời kết
Tiểu đường không phải là bản án tử nếu chúng ta hiểu rõ và có sự chuẩn bị sớm. Điều quan trọng là lắng nghe cơ thể mình, nhận biết những dấu hiệu triệu chứng bệnh tiểu đường bất thường và chủ động thay đổi lối sống. Không ai hiểu cơ thể bạn hơn chính bạn – vậy nên đừng chờ đến khi những biến chứng xuất hiện mới bắt đầu quan tâm đến sức khỏe. Một hành động nhỏ hôm nay có thể là bước ngoặt lớn trong tương lai.